ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του θυρεοειδούς περιλαμβάνει την ολική θυρεοειδεκτομή και τον λεμφαδενικό καθαρισμό τραχήλου. Η ολική θυρεοειδεκτομή είναι αναγκαία σε όλες τις περιπτώσεις. Η ανάγκη λεμφαδενικού καθαρισμού καθώς επίσης η έκτασή του καθορίζεται όμως από άλλους παράγοντες όπως:
1) Ο ιστολογικός τύπος του καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα και
2) η παρουσία ή όχι διηθημένων λεμφαδένων στον προεγχειρητικό απεικονιστικό έλεγχο.
Παρακάτω θα αναλυθούν οι διάφοροι ιστολογικοί τύποι του καρκίνου του θυρεοειδούς και η θεραπευτική προσέγγισή τους.Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αδένα διαγιγνώσκεται όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια. Διακρίνουμε τους εξής τύπους:
1) Ο ιστολογικός τύπος του καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα και
2) η παρουσία ή όχι διηθημένων λεμφαδένων στον προεγχειρητικό απεικονιστικό έλεγχο.
Παρακάτω θα αναλυθούν οι διάφοροι ιστολογικοί τύποι του καρκίνου του θυρεοειδούς και η θεραπευτική προσέγγισή τους.Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αδένα διαγιγνώσκεται όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια. Διακρίνουμε τους εξής τύπους:
1) Καλώς διαφοροποιημένος θυρεοειδικός καρκίνος:
Α) Θηλώδες καρκίνωμα
Β) Θυλακιώδες καρκίνωμα
Γ) Hurthle cell καρκίνωμα
Οι ανωτέρω τύποι με συντριπτική την υπεροχή του θηλώδους καρκινώματος αποτελούν το 90% των περιπτώσεων του καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα. Οι δύο πρώτοι τύποι (θηλώδη και θυλακιώδη καρκινώματα) έχουν εξαιρετική πρόγνωση με το ποσοστό της 10ετούς επιβίωσης-ίασης να ξεπερνά το 90%.
Απαραίτητη είναι η χειρουργική αντιμετώπιση και σε αρκετές περιπτώσεις η συνοδός θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο.
-Οσον αφορά τα θηλώδη καρκινώματα σκόπιμο είναι η χειρουργική επέμβαση να μην περιορίζεται σε ολική θυρεοειδεκτομή αλλά να συνοδεύεται και από κεντρικό τραχηλικό λεμφαδενικό καθαρισμό αφού ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών αυτών έχουν διηθημένους λεμφαδένες στο κεντρικό διαμέρισμα ακόμα και όταν ο προεγχειρητικός απεικονιστικός έλεγχος είναι αρνητικός για λεμφαδενικές μεταστάσεις. Σε περιπτώσεις που ο προεγχειρητικός απεικονιστικός έλεγχος αναδείξει και λεμφαδενικές μεταστάσεις στα πλάγια τραχηλικά τρίγωνα τότε η ολική θυρεοειδεκτομή θα πρέπει να συνοδεύεται από κεντρικό αμφοτερόπλευρο αλλά και σύστοιχο πλάγιο λεμφαδενικό καθαρισμό τραχήλου.
-Οσον αφορά τα θυλακιώδη καρκινώματα ο λεμφαδενικός καθαρισμός σπανιότατα είναι απαραίτητος αφού αυτά μεθίστανται συνήθως αιματογενώς και κατά κανόνα δεν δίνουν λεμφαδενικές μεταστάσεις.
-Για τα Hurthle cell καρκινώματα που θεωρούνται παραλλαγή του θυλακιώδους καρκινώματος και αναφαίρονται ως οξύφιλου τύπου, η πρόγνωση υπολείπεται συγκρινόμενη με τα θηλώδη και θυλακιώδη καρκινώματα. Η χειρότερη πρόγνωση των καρκινωμάτων αυτών οφείλεται στο ότι δίνουν μεταστάσεις πολύ συχνότερα από τα θηλώδη και θυλακιώδη καρκινώματα. Οι μεταστάσεις επισυμβαίνουν συνήθως αιματογενώς άν και η επινέμηση στους επιχώριους λεμφαδένες δεν είναι τόσο ασυνήθης όσο στα θυλακιώδη καρκινώματα. Σε κάθε περίπτωση τα Hurthle cell καρκινώματα πρέπει να αντιμετωπίζονται χειρουργικά με ολική θυρεοειδεκτομή.
2)Μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς αδένα
Αποτελεί το 10% του καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα.
Μπορεί να παρουσιαστεί σε είτε σποραδική (70%) είτε σε οικογενή μορφή (30%) και να συνδυάζεται με το σύνδρομο της πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας (MEN 2Α και ΜΕΝ 2Β).
Το μυελοειδές καρκίνωμα εξορμάται από τα παραθυλακιώδη κύτταρα ή C-κύτταρα.
Η πρόγνωσή του υπολείπεται σαφώς σε σχέση με την προηγούμενη κατηγορία και η 10ετής επιβίωση φτάνει το 70%.
Λόγω του πιθανού οικογενούς χαρακτήρα της πάθησης πρέπει να γίνεται γενετικός έλεγχος σε όλα τα μέλη της οικογένειας και σε περίπτωση που ανιχνευθούν οι υπεύθυνες μεταλλάξεις και ανάλογα με το είδος της μετάλλαξης είναι σκόπιμη η προληπτική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα σε άλλοτε άλλη ηλικία.
Η αντιμετώπιση του μυελοειδούς καρκινώματος είναι αποκλειστικά χειρουργική καθώς η λήψη ραδιενεργού ιωδίου δεν έχει κανένα αποτέλεσμα.
Η χειρουργική αντιμετώπιση πρέπει να περιλαμβάνει σε αρκετές περιπτώσεις και λεμφαδενικό καθαρισμό που μπορεί να αφορά είτε μόνο το κεντρικό τραχηλικό διαμέρισμα ή και τα πλάγια τραχηλικά διαμερίσματα.
Κριτήρια για την πραγματοποίηση του λεμφαδενικού καθαρισμού και την επιλογή της έκτασής του είναι ο απεικονιστικός προεγχειρητικός έλεγχος, το μέγεθος της πρωτοπαθούς εστίας και φυσικά η τιμή της καλσιτονίνης (βασική τιμή και τιμή μετά διέγερση είτε με ασβέστιο είτε με πενταγαστρίνη).
Παρηγορητική θεραπεία μπορεί να αποτελέσει η ακτινοβολία εφ’όσον όμως έχει αποκλειστεί κάθε χειρουργική θεραπευτική προσέγγιση στο μέλλον. Κατά συνέπεια η εφαρμογή της προορίζεται για τοπικό έλεγχο της νόσου σε ανεγχείρητους όγκους.
3)Αναπλαστικό καρκίνωμα
Το αναπλαστικό ή αδιαφοπροποίητο καρκίνωμα του θυρεοειδούς αδένα έχει πολύ πτωχή πρόγνωση και εμφανίζεται συνήθως σε πολύ μεγάλες ηλικίες.
Η πλειονότητα των ασθενών αυτών υποβάλλεται συνήθως σε παρηγορητική θεραπεία με εξωτερική ακτινοβολία καθώς η χειρουργική αντιμετώπιση δεν είναι εφικτή.
Αποτελεί ευτυχώς σπάνια νόσο με ποσοστό 1% επί του συνόλου του θυρεοειδικού καρκίνου.